SPOR MÜSABAKALARINDA SEYİRDEN YASAKLAMA CEZASI VE 6222 SAYILI YASAYA GENEL BAKIŞ
6222 sayılı Sporda Şiddet Ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun, 31/3/2011 tarihinde kabul edilmiş ve uygulanmaya konulmuştur. Bu yasa ile amaçlanan yasanın 1.maddesinde spor müsabakalarındaki şiddet ve düzensizliğin önlenmesi olarak özetlenmiştir. Yine yasa 2.maddesinde kapsamını, müsabakalar ile ilgili tüm kişileri kapsayacak şekilde, (taraftar, sporcu, yönetici, federasyon, basın mensubu v.b.) şiddet, düzensizliği, şike ve teşvik primi önlemek ve bu eylemlerin varlığı halinde yaptırımları koymak olarak belirlemiştir. Yasanın 9.maddesine göre; Spor kulüpleri, yönetim kurulu üyeleri arasından bir veya birkaç kişiyi taraftardan sorumlu kulüp temsilcisi olarak belirlemek ve bu kişilerin kimlik ve adres bilgilerini spor kulübünün bulunduğu yerdeki genel kolluk birimine bildirmekle yükümlüdür. Taraftardan sorumlu kulüp temsilcileri, müsabaka güvenliğinin sağlanması konusunda genel kolluk görevlileri ile özel güvenlik görevlilerine yardımcı olmakla yükümlüdür.
Yasanın 11.maddesi ise şike ve teşvik primine ilişkin düzenlemeler getirmiştir. Buna göre; Belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla bir başkasına kazanç veya sair menfaat temin eden kişi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Teşvik primi eylemine karşı ise bu maddeye göre şu şekilde yaptırım öngörülmüştür; “Suçun bir müsabakada bir takımın başarılı olmasını sağlamak amacıyla teşvik primi verilmesi veya vaat edilmesi suretiyle işlenmesi halinde bu madde hükümlerine göre verilecek ceza yarı oranında indirilir.”
Yine yasanın 12.maddesine göre spor müsabakalarına sokulması yasaklı maddeler sayılmıştır. Buna göre; ruhsatlı dahi olsa ateşli silahların, esasen bulundurulması yasak olmamakla beraber kesici, ezici, bereleyici veya delici aletler ile patlayıcı, parlayıcı, yanıcı veya yakıcı maddelerin, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ve ilgili spor federasyonlarının belirlediği esaslara aykırı olarak alkollü içeceklerin, spor müsabakalarının yapıldığı yerlere sokulması yasaklanmıştır. Bu yasaklı maddeleri spor alanlarına sokan kişilere üç aydan bir yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Bulundurulması esasen suç oluşturan silahları spor alanlarına sokan kişiler hakkında ise ayrıca 6136 sayılı yasa gereğince de ceza verilir.
Yasanın 14.maddesine göre spor alanlarında veya çevresinde taraftarların grup halinde veya münferiden hakaret olarak algılanacak tarzda aleni olarak söz ve davranışlarda bulunmaları halinde, failler hakkında onbeş günden az olmamak üzere adli para cezasına hükmolunur. Bu eylemlerin din, dil, ırk, etnik köken, cinsiyet veya mezhep farkı gözeterek hakaret oluşturan söz ve davranışlar içermesi halinde bu kişiler altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Maddenin son fıkrasında ise hakaret veya ırkçılık içeren eylemlerin pankart olarak tespit edilmesi halinde verilecek cezanın yarı oranında artırılacağı hüküm altına alınmıştır. Bu maddeden de anlaşılacağı üzere hakaret veya ırkçılık içermeyen siyasi slogan atılmasında veya siyasi pankartların statlara sokulmasında herhangi bir engel olmayıp, bu pankartların stada sokulması veya siyasi slogan atılması ilgili yasa uyarınca suç da değildir. Bu sebeple siyasi mesaj içeren pankartların stada alınmamasının hiçbir hukuki dayanağı yoktur.
Yasanın 17.maddesi ise spor alanlarında kasten yaralama suçunun veya mala zarar verme suçunun işlenmesi halinde Türk Ceza Kanununun ilgili maddelerine göre cezaya hükmolunacağı ve spor alanları ve bu alanlardaki eşya, mala zarar verme suçu bakımından kamu malı hükmünde olduğu belirtilmiştir. Yine yasaya göre Meydana gelen zararların tazmini hususunda zarar veren kişiler ve onların taraftarı olduğu spor kulübü meydana gelen zarardan müteselsilen sorumludur. Zararı gideren spor kulübünün sorumlu taraftarlarına rücu hakkı saklıdır.
Yasanın spor seyircileri için en önemli maddesi ise şüphesiz ki seyirden yasaklamayı düzenleyen 18.maddesidir. Bu maddeye göre; yukarıda bahsetmiş olduğumu suçları işleyen kişiler hakkında güvenlik tedbiri olarak spor müsabakalarını seyirden yasaklanmasına karar verilir. Ayrıca Alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisinde olduğu açıkça anlaşılan kişi, spor alanına alınmaz. Bu şekilde spor alanlarına giren ve dışarı çıkmamakta ısrar eden kişi zor kullanılarak dışarı çıkarılır ve bu madde hükümlerine göre bir yıl süreyle spor müsabakalarını seyirden yasaklanır. Seyirden yasaklanma ibaresinden kişinin müsabakaları ve antrenmanları izlemek amacıyla spor alanlarına girişinin yasaklanması anlaşılır. Hükmün kesinleşmesiyle infazına başlanan seyirden yasaklanma yaptırımının süresi cezanın infazı tamamlandıktan itibaren bir yıl geçmesiyle sona erer. Bu madde hükümleri, taraftar gruplarınca spor alanlarının dışında işlenen kasten yaralama, hakaret içeren tezahürat ve mala zarar verme suçları bakımından da uygulanır. Maddenin 8.fıkrası seyirden yasaklanma cezasının uygulanması şu şekilde öngörmüştür; seyirden yasaklanan kişi, tarafı olan ve taraftarı olduğu takımın katıldığı spor müsabakalarının yapılacağı gün, yurt içinde bulunduğu takdirde, müsabakanın başlangıç saatinde ve maçtan bir saat sonra bulunduğu yere en yakın genel kolluk birimine başvurmakla yükümlüdür. Başvurulmaması halinde kişi hakkında 25 günden az olmamak üzere adli para cezasına hükmedilir. Ayrıca spor müsabakalarını seyirden yasaklanma kararı verilen kişi, yasak süresince spor kulüplerinde ve federasyonlarda ve taraftar derneklerinde yönetici olamaz; spor müsabakalarında hakem, temsilci veya gözlemci olarak görev yapamaz. Spor müsabakalarını seyirden yasaklama tedbirine ilişkin bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde tutulan bu amaca özgü elektronik bilgi bankasına derhal kaydedilir. Bu bilgi bankasına spor kulüplerinin ve federasyonların erişimi sağlanır. Yasaklanan kişilere ilişkin bilgiler, ilgili spor kulüplerine ve yurt dışında yapılacak müsabaka öncesinde müsabakanın yapılacağı ülkenin yetkili mercilerine bildirilir. Sanık hakkında beraat kararı verilmesi halinde tedbir derhal kaldırılır.
Yasanaın 22.maddesine göre; Sporda şiddeti teşvik edecek şekilde basın ve yayın yoluyla açıklamada bulunan kişilere, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde, beşbin Türk Lirasından ellibin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. Bu eylemleri spor kulübü veya federasyon yöneticileri tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza beş katına kadar artırılır Bu fiilleri işleyen kişiler, ayrıca idari tedbir olarak spor müsabakalarını seyirden yasaklanır. Bu yasak, kararın verildiği tarihten itibaren üç ay süreyle uygulanır.
Saygılarımla
Av.Cenk Söbe