Arabuluculuk

Ülkemizde arabuluculuk 22.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK) ile bir alternatif uyuşmazlık çözümü yolu olarak uygulanmaya başlamıştır. 2018 yılında “dava şartı” arabuluculuk kavramı hukuk dünyamıza girmiştir.

Buna göre, İş Hukuku’nda işçilik alacakları konusunda dava açmadan evvel arabuluculuğa başvuru zorunlu hale gelmiş, uyuşmazlıkların yargı yoluna başvurmadan arabuluculuk yolu ile çözüm oranı artmıştır. 2019 yılında Ticari, 2020 yılında ise Tüketici uyuşmazlıklarında dava açmadan evvel arabuluculuğa başvuru zorunlu hale gelmiştir. Arabuluculuk temel tarafların uyuşmazlığını tarafsız bir üçüncü kişi yardımı ile mahkemeye gitmeden ya da dava devam ederken çözmelerinde kullanabilecekleri bir yöntemdir. Arabuluculuk temelde iradilik, eşitlik, gizlilik ilkelerine dayanmaktadır. Arabulucu taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümüne, mesleki deneyim ve aldığı teknik eğitim sayesinde kolaylık sağlamakta olup, tarafların arasındaki uyuşmazlıkta bir haklı-haksız kavramı yaratmadan, her iki tarafın da kazançlı çıkabileceği bir alternatif çözüm yaratmasını sağlar. Arabuluculuk hızlı, esnek ve tarafların iradesi doğrultusunda oluşturulan bir anlaşma metni düzenlediğinden ve aynı zamanda bu anlaşma metni aynı bir mahkeme kararı gibi geçerli olduğundan, ciddi bir zaman ve para
tasarrufu sağlamaktadır.

Aynı zamanda tarafların dilediği arabulucuyu seçme özgürlüğü, arabuluculuk görüşmelerinin gizli olması gibi de bazı avantajları vardır. Bilindiği gibi ülkemizde yargılamalar alenidir ve duruşmalar herkes tarafından izlenebilmektedir. Ancak arabuluculuk
görüşmeleri ve karar kanuni gizlilik güvencesi altındadır. Yukarıda saydığımız iş, ticari ve tüketici uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuğun dışında, bir uyuşmazlığın tarafları, uyuşmazlıkları arabuluculuğa elverişli olması halinde her zaman bir arabulucuya gidip uyuşmazlığın çözümü konusunda yardım isteyebilirler. Bu hususta dava şartı arabuluculuk dışında da ihtiyari arabuluculuk her zaman yapılabilmektedir.